Göğüs hastalıklarının kadınlarda sıklıkla görüldüğü biliniyor ancak çocukluk çağında da göğüs hastalıkları ile karşılaşılabiliyor. Çocuklarda göğüs sağlığını korumak için ebeveynlerin bu konuda bilinçli olması ve çocukların sağlık kontrollerinin ihmal edilmemesi önemlidir. Memorial Hizmet Hastanesi Çocuk Cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. Hülya Öztürk, çocuklarda göğüs hastalıkları ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Çocuklarda farklı göğüs hastalıkları görülebiliyor
Çocuklarda göğüs hastalıkları doğuştan veya kazanılmış olabilir. Doğuştan yani doğuştan meme veya meme ucunun olmaması veya birden fazla meme başı ve aksesuar meme dokusu denilen meme dokusu görülebilir. Meme yokluğu nadir görülürken, aksesuar meme popülasyonun %1-2’sinde görülebilir. Bunun dışında göğüs asimetrisi adı verilen göğüs boyutunda farklılık olması da hormonal veya travmaya bağlı olarak gelişebilen çok yaygın bir durumdur. Makromasti adı verilen meme dokusunun aşırı büyümesi obezite ile ortaya çıkabilir. Hızlı kilo kaybı ve yeme bozukluğu olan hastalarda göğüs atrofisi yani normal boyuttaki bir göğsün hızla küçülmesi görülebilir. Juvenil hipertrofi yani çok büyümüş memeler, gelişme çağındaki çocuklarda meme dokusunun hormonlara karşı çok hassas olmasından dolayı tek taraflı veya çift taraflı olarak gelişir. Meme dokusu ergenlikle birlikte çok hızlı büyüyebilir. Bu durum kız çocuklarında utanma, erkeklerde toplumdan soyutlanma, bol kıyafet tercihi yapma, boyun ve sırt ağrıları gibi durumlara neden olabilir.
Ancak yenidoğan veya ergenlik döneminde mastitis adı verilen bir göğüs enfeksiyonu ile karşılaşılabilir. Göğüs travmaları, meme başı akıntısı, mastalji yani göğüs ağrısı özellikle adet döngüsüne bağlı ağrı ve göğüste kitle çocuklarda görülebilen göğüs hastalıklarıdır.
Yanlış beslenme alışkanlıkları değerli bir risk faktörüdür
Memenin doğumsal hastalıkları nadir görülmekle birlikte hormonal durumlara, beslenme alışkanlıklarına ve kullanılan ilaçlara bağlı olarak özellikle ergenlik döneminde sonradan ortaya çıkan hastalıklar daha sık görülebilmektedir.
Adölesan ya da pediatrik yaş grubunda meme kanseri çok nadir görülmektedir. Meme kanseri 20 yaş altındaki 1 milyon kadında görülürken, tüm çocukluk çağı kanserlerinin %1’ini oluşturmaktadır. Meme kitleleri 18 yaş altında %3,35 oranında saptanmıştır. Bu kitleler genellikle iyi huyludur.
Çocuklarda göğüs hastalıklarına dikkat
- Genetik faktörler (ailesel geçiş)
- Hormonal nedenler, özellikle östrojene karşı artan hassasiyet (adrenal gıdadan)
- Kullanılan bazı ilaçlar
- Plastikten yapılmış günlük kullanım ürünleri
- Östrojen içeren ürünlerin tüketimi
Çocuklarda bu belirtilere dikkat!
Tüm çocuk ve ergenlerde herhangi bir şikayet olmasa bile yıllık kontroller yapılmalıdır.
Bu kişiler, özellikle daha önce göğüs bölgesine radyasyon almışlarsa, ailede meme kanseri öyküsü varsa veya ailede BRCA-1 ve BRCA-2 gen bozukluğu varsa daha yakından takip edilmelidir. Çocuklarda bu belirtiler fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir çocuk cerrahisine başvurulmalıdır.
- Memede ele gelen kitle, ağrı
- meme başı akıntısı
- Meme derisinde kızarıklık (kılcal damarlarda kan birikmesinden kaynaklanan kızarıklık), ülserler, meme ucunun geri çekilmesi
- Koltuk altı lenf bezlerinin büyümesi
- Farklı meme boyutları
- Göğüste asimetri
Çay, gazlı içecekler, kahve ve çikolataya dikkat!
Yenidoğan döneminde karşılaşılan neonatal mastitis yani apse çok sık görülmemekle birlikte sepsis denilen tabloya neden olarak bebeğin hayatını tehdit edebildiğinden gerekirse hastaneye yatış yapılarak tedavisi yapılmalıdır. Meme dokusunun yeniden büyümesi çocuklarda iskelet bozukluklarına, duruş bozukluklarına ve baş boyun ağrılarına neden olabilir. Gerekli testler yapıldıktan sonra uygun antibiyotik tedavisi ile meme ucu akıntısı geriletilebilir.
Mastodoni ve mastalji yani göğüs ağrıları yüzde 40 oranında görülür ve meme dokusunun şişmesi nedeniyle nodülerite artışına neden olabilir. Ağrı kesiciler faydalı olabilse de tedavide çay, asitli içecekler, kahve ve çikolata tüketiminin sınırlandırılması ön plana çıkmaktadır.
Meme hastalığında tedavi çocuğa özel planlanır
Çocuklarda göğüs hastalıklarının teşhisi; Fizik muayenenin yanı sıra ultrason, ince iğne biyopsisi ve MR gibi tetkiklerle belirlenir. Hastalığın özellikleri belirlendikten sonra kişiye uygun tedavi planlanır. Memenin az gelişmesi veya asimetrisi söz konusu ise iskelet gelişimi tamamlandıktan sonra küçültme mamoplasti yani meme küçültme ameliyatı yapılabilir. Kitle varlığında gerekli tetkikler sonrasında kitlenin uygun olduğu belirlenirse takip ön planda olmalıdır. Ağrı ve iskelet fonksiyon bozukluğuna neden olan hızla büyüyen bir kitle varsa bu kitleler daha fazla meme dokusu oluşturmadan cerrahi olarak çıkarılmalıdır. Çocuklarda nadiren görülen meme kanserinde geniş doku rezeksiyonu ile birlikte kitlenin tamamı çıkarılmalıdır.
Erkek çocuklarda da görülebilir.
Meme hastalıkları sadece kızlarda değil erkeklerde de görülmektedir. Asimetrik meme büyümesi (erkeklerde kadın tipi meme büyümesi dediğimiz jinekomasti), meme başı akıntısı, göğüste ağrılı veya ağrısız kitle varlığında gerekli tetkikler yapıldıktan sonra uygun tedavi yöntemleri ile hastanın takibi önerilir. Birinci.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
